Ravennatis Anonymi Cosmographia - liber III

[III. 1.] Ad partem meridianam iuxta Oceanum est patria spatiosissima Aethiopum quae dicitur Auxumitana et Candacissis et Trogloditorum. quam patriara plures descripserunt philosophi, sed ego secundum praedictuni Castorium eam exposui. in qua patria aliquantas civitates fuisse legimus, ex quibus ex parte nominare volumus, id est

Auximis (provincia Christiana philosophis)
Marthaim
Maraca
Adulim.

Per eam patriam plurima transeunt flumina, id est

Agon
Nisis
Chremetis et
Nuchul.

Ad frontem eiusdem Aethiopiae Troglodytorum est maxima eremus quae dicitur Nitrensis, et Eger appellatur: Nilum vocitant.

[III. 2.] Nam ad partem Oceanum meridianum Aethiopiae usque ad mare nostrum magnum Aegypti est patria id est spatiosissima Aegyptus inferior et superior, quae nominatur Adnocura et Mareotin. cuius Aegypti patriae descriptores multi iuerunt philosophi, ex quibus legi Cynchrin et Blautasin genere Aegyptios, meridianae partis descriptores, sed et Lollianum Romanorum cosmographum ; sed non aequaliter nominaverunt civitates praedictae Aegypti, sed et aliter alius, alius vero alio modo, ego autem secundum praefatum Lollianum inferius dictas civitates Aegypti nominavi. in quas diversas patrias Aegypti plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est

Alexandria famosissima
Eraclia
Milcadin
Ermupolis
Arsina
Naucreatis
Ermuntis
Corumbo
Bucolia
Phyte
Ormos
Pithin
Chale
Necropolis
Miche
Ibion
Cecta
Pholocteris
Marolon
Lugeton
Pasitas
Evion
Nicum
Colomos
Antigonis
Nasta
Pessimines
Cocratum
Penuris
Tetrion
Letipolis
Meon
Epoecim
Circora
Abasis
Iseum
Pyramidas
Anurion
Cynopolis
Nesi
Idiopartum
Thetmelim
Memphis
Marmicis
Oxirincos
Dios
Ptolomagis
Nasciri
Lirinconeo
Tauriros
Thangin
Acorim
Antinoy.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Firnon
Petotono
Challis
Thedis
Metelis
Hiracleum
Ernopes
Naucratim
Ysotenis
Corcodilon
Chollenon
Pelta
Siguionis
Che
Ramnitis
Cuvis
Thelis
Nocolan
Pozeon
Peucestim
Ponega
Falorum
Chiorenda
Namphota
Buto
Thanis
Theuse
Fovi
Nassal
Psinarni
Bacrenis
Penthon
Psosi
Abubis
Honires
Semutis
Stanae
Istopolis
Semar
Sedenito
Dolis
Lenum
Pateris
Ponzia
Adranes
Spanacha
Theompolis
Chostes
Arsi
Semeos
Aschim
Thirsitis
Mepsea
Phateopolis
Pilemus
Xoy
Tele
Chenopolis
Menonia
Cete
Theomis
Ermupolis
Psualis
Natepa
Menfris
Tembro
Anasitotos
Versemeos
Precumi
Itavenis
Tinoy
Caenopoli
Selitra
Chara
Nichis
Nastrim
Babilon
Coma
Amarixa
Madoris
Afrodite
Chemen
Tindo
Sartonochido
Collitois
Memplietum
Iliupolis
Thale
Opulegi
Inthenis
Speculon
Magoi
Tanimis
Teriosa
Terrosa
Nesepe
Termosa
Gausio
Archa
Eron
Angiopolis
Chalchonogopolis
Eridopolis
Atrivi
Thace
Araronos
Tuge
Psanuace
Lagonus
Permun
Mago
Permoli
Anarodos
Phale
Cholchonopolis
Patuse
Thepmos
Binnastas
Ucustaunas
Locria
Arsinoe quae ponitur iuxta mare Rubrum.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Olianarta
Pagire
Eristomon
Cercyris
Thenis
Cassion
Phagorior
Apollonium
Rumnastes
Olumna
Phaguse
Eron
Memphisin
Eraceupolis
Eruce
Androca
Pelusion
Veronion
Pophois
Honosios
Seretis
Pannis
Lipidii
Apopistepolis
Potant
Bathios
Inmadis
Lactucome
Tatenum
Scios nesson
Nessome
Parevis
Irregenis
Iris
Gaba
Seat
Magada
Iaris
Iracleum
Senemun
Temnis
Spadois
Tecte
Quianis
Centiter
Timuli
Frigia
Tareas
Thena
Pollamonis
Phanim
Chyrocamus
Passion
Spenemiris.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Averenidis
Apollonia
Fition
Melcatim
Nancritis
Nuleon
Lucopolis
Oraugoron.

Item ad aliam partem sunt civitates ex regione Thebaide, id est

Corton
Laton
Tentira
Ommos
Iera Sicamina.

Item ad aliam partem, iuxta Alexandriam, litus mare magnum, sunt civitates, id est

Tamnostri
Almiris
Monocanon
Gomaron
Patricon
Filiscin
Paratonion
Nesus
Araton
Bograi
Catabathmon
Nemeseum
Gardum
Gonia
Antipoego
Micheris
Paliueris
Mandis
Agabus.

Item supersunt civitates, id est

Leugipo
Ositionis nesson
Aegyptos
Oreias
Tharsantes
Thedecles
Thunuces
Agerea
Thocoris
Bascanon
Cenon.

Quam praefatam Aegypti patriam rigat fluvius qui dicitur Nilus, qui est super diversa flumina praecipuus, qui et varias ferarum gignit progenies quae creatori suo in eisdem nimphibus nutriuntur. qui Nilus infra se habere videtur insulam quae dicitur Meroin. quem Nilum alii Geon esse dixerunt.

[III. 3.] Item iuxta limbum Oceani ponitur patria quae dicitur Aethiopia Garamantium, quae et Asbyste dicitur, quae confinalis existit praedictae Aethiopiae et Troglodytorum. in qua Garamantium patria non longe ab Oceano fluvius Ger dilatissime currit. in qua patria Garamantium sunt montes qui Nauvavon appellantur. in qua patria sunt lacus, unus qui dicitur Licum et alius Augita. qui Aethiopes rupes montium habitare describuntur propter immensam ac validissimam caumam. ad frontem autem eiusdem Garamantium patriae sunt arida, deserta, montana, quae dicuntur Marmarides, Nassamones, Lotofagi atque Blegmies, in qua patria nunquam civitates fuisse legimus.

[III. 4.] Item iuxta mare magnum ponitur patria quae dicitur Mauritania, quae dicitur Cyrenensis. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Cyrenes, quae confinalis est litoris maris magni cum Agabis civitate Aegypti. item sunt civitates, id est

Balacris
Caenopolis
Callis
Ptolomaida
Theucera
Adriani
Vernicide
Phinica
Corniclano
Anaucis
Arephilenorum.

Per quam patriam transeunt plurima flumiua, inter cetera quae dicuntur

Leon et
Torres.

[III. 5.] Item iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Aethiopia Biboblatis, quae confinatur cum superius dicta Aethiopia Garamantium. in qua Biboblatis patria est lacus qui dicitur Tagges. quae patria dum multum existit caumosa, ipsi Mauri cavernas terrae habitant, in qua patria litus Oceanum atque in superioribus maximum atque spatiosissimum desertum esse describitur. in qua patria sunt montes qui dicuntur Tulliatodi. in qua patria non longe ab Oceano per longum supra scriptus fluvius Ger dilatissime currit.

Ad frontem autem eiusdem Biboblatis patriae, prae medio multa esse spatia, id est deserta quae supra nominavimus, iuxta mare magnum ponitur patria nimis spatiosissima quae dicitur Africana, cuius patriae multae sunt, ut descriptores philosophi dicunt, ex quibus ego legi Provinum atque Melitianum genere Afros, sed et Castorium Romanorum philosophum. sed ego civitates inferius dictas supra scriptae Africanae patriae secundum Castorium designavi.

In qua Africana patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Tragulis, quae confinalis est litoris maris magni cum supra scriptis civitatibus Arephilcnornin Cyrenensium ; item

Zacassama
Palma
Isyri
Sacomadis
Praetorium
Musol
Disio
Cisterium
Thubacis
Neveri
Nadalus
Scemadana
Leptis magna
Poteo
Sabrata
Cipsaria
Zita
Githi
Tacapas
Ad oleastrum
Macumades
Thenas
Patabura
Hesila
Sublecte
Leptis minus
Irusbinus
Adrimeton
Orea
Neapolis
Clipeis
Simiama
Carpas
Maxila
Thinus
Cartago civitas magna
Gallo gallinacio
Antiqua colonia
Ad pertusa
Cesinsa
Tyraria
Utica.

Item ad aliam partem desuper sunt civitates, id est

Marthae
Afas Lucernae
Agarmi
Auceritim
Ad putam
Lamie
Afas Verim
Tingimie
Putam
Agasel
Nepte.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Capsalco
Bamethi
Abitan
Tuburbo maius
Olencana
Bithina
Vivet
Binda vicus
Agerthel
Calbenedi
Abeulone
Thirusdron
Gruza
Elie
Terentum
Aquas Regis.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Cabibus
Authus
Temizec
Manzat
Murine
Senana
Cytofori
Thamamuleni
Mandatemule
Selesua
Tharsete
Veresuos
Ad duodecimum
Leones.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Thalacte
Alonianum
Maiores
Bathmetim
Corebam
Aitigilem
Baldis
Uthumas
Unuca
Siciliba
Tyris
Chisiduo
Membrisca.

Transeunt autem per ipsam Africanam provinciam inter cetera flumina quae dicuntur, id est

Cepsi
Te
Torrens et
Panarezon.

[III. 6.] Item iuxta mare magnum proxima eiusdem Africanae regionis reiacet patria quae dicitur Numidia Bizacium. quam Numidiam iidem philosophi qui supra nominati sunt quidem praedictam Africanam regionem designasse, ipsi et eandem Numidiam descripserunt. sed dum non concordant in civitates inferius designatas, ideo nos secundum praefatum Castorium Romanorum philosophum supra scriptas civitates eiusdem Numidiae nominavimus. in qua Numidia plurimas fuisse civitates legimus, id est civitas Membronem, quae confinatur iuxta mare magnum cum iam praenominata Utica civitate Africanae regionis ; item civitas

Tumissa
Ypone Zareston
Tabraca
Tuniza
Armonaca
Usussa
Hippon regium
Sulucu
Zaca
Russicade.

Nam desuper sunt in ipsa Numidia civitates, id est

Semitum
Bulla regia
Silma
Siguesse
Sica Be...
Thacora
Gegite
Narragara
Molas
Tipassa
Tibili
Iabianon
Cirta
Quartelli
Palimam
Villam Cervianam
Lapisede
Novale
Berrice
Chulchul
Cornon
Baccaras
Melebo colonia
Solbeama
Budaxicara
Thenebestre
Centenarias
Gausaparas
Piscinas
Fuscinas
Falavi Marci
Thugursicus
Altuburus
Mucea
Sufulus
Praesidin
Midias
Pissinas
Messafilta
Duo flumina
Sumachi
Lambresae
Lambridin
Tamasgua
Orgentarium.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Lambafudin
Libiana
Vico Aureli
Germani
Thebesthe.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Thuraria
Thoburbi minus
Chulcar
Elefantaria
Zicella
Adviam
Mistin
Theblata
Vico Austi
Catia
Drusiliana
Picom
Novis aquis
Droxiliana
Siguesse
Armasdum
Cirta
Gasibala
Medranis
Bagradas
Tepte colonia
Gemellas
Pago Gemellin
Dabuas.

Per quam Numidiam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur

Armoniacus
Bagrada
Ubus
Masaga
Abiga
Puplitus
Sadinta
Amesa
Adima
Limeletendum.

[III. 7.] Item super ipsam Numidiam in montanis et planiciis locis est patria quae dicitur Mauritania quasi Rubea, quae et Sitifensis appellatur. cuius fines a montibus usque ad mare magnum pertingunt : nam ad Oceanum nullo modo. quam patriam secundum Castorium nominavimus. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Tuca, quae iuxta mare magnum dividitur inter superius dictam provinciam Numidiam et ipsam Mauritaniam Sitifensem ; item civitas

Chulla
Paceanis
Igilgili
Chova municipium
Mulusbion orea.

Item ad aliam partem suut civitates, id est

Amabu municipium
Gaddo
Leba
Balicin
Vicum
Mobziacum.

[III. 8.] Iterum iuxta litus maris magni est patria quae dicitur Mauritania Caesariensis, quam secundum Castorium et Lollianum cosmographos designavimus. In qua Caesariense Mauritania plurimas civitates fuisse legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Saldas, quae iuxta mare magnum confinatur cum Mulusvium civitate supra scriptae Mauritaniae Sitifensis ; item iuxta civitas

Quetas
Ruseius municipium
Iomnion
Rusicuron
Rusguniae
Egosion
Tipasa
Caesarea
Gunubus
Lar castellum
Cartenna
Arsenarium
Portum magnum
Portum divinum
Albulas.

Item ad aliam partem sunt civitates, id est

Signa municipium
Rubras
Sita colonia.

Item ad aliam partem super iam dictam civitatem Saldas est civitas quae dicitur

Tubusubtos
Bidda municipium
Tigisim
Repetiniana
Castellum
Helepantaria
Aquis calidis.

Item ad aliam partein sunt civitates, id est

Galaxian
Auzimasta
Lamarasium
Sufasa
Tababac
Bambinide
Lecmelli
Balasadais
Baccis
Fubonis.

Per quam Caesariensem Mauritaniam plurima transeunt flumina, inter cetera quae dicuntur, id est

Usar
Agilaam
Mina
Sira
Tasagora
Isaris
Nigrensis
Ligar et
Malba.

[III. 9.] Item iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Mauritania Perosis vel Salinarum, quae confinalis existit supra scriptae Aethiopiae Biboblatis. in qua Perosium Mauritania maximum desertum esse ascribitur. in qua patria sunt montes qui dicuntur Litri. cuius patriae post terga procul infra Oceanum tres insulae inveniuntur. cuius patriae ad frontem, per meridiem essent espatia, litus maris magni ponitur patria quae dicitur Mauritania Tingitana. iterum in montanis et asperis seu aridissimis locis, in supra scripta Mauritania quae dicitur Perosis, quae ponitur iuxta Oceanum et Mauritaniam Tingitanam, quae ponitur iuxta mare magnum, est patria maxima quae dicitur Getulia, de qua in sua omelia refert S. Gregorius. in qua Getulia, pro aquae inopia, dum longe ab Oceano et ad mare magnum amplius, et flumina ibidem existunt minime, aliquantas fuisse civitates legimus, id est

Thursurum
Tices
Speculum
Turres
Cerva.

Item litus maris magni iuxta Mauritania Tingitana. in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas

Tingit
Cadum castra
Nova castrum
Tasacora
Dracones
Tepidas
Fovea rotunda
Ripas nigras
Stavulum regis
Ataba
Taxafora
Fulga
Figit
Gent
Subsellint
Nassufa.

Item ad aliam partem superscriptae civitatis quam diximus Tingit sunt civitates, id est

Turbice
Septemvenam.

Per quam patriam inter cetera transeunt flumina quae dicuntur Turbulenta, quam alii Daumam appellant.

[III. 10.] Item iuxta Oceanum prope supra scriptam Mauritaniam Perosis est patria quae dicitur Egel, in qua patria iuxta Oceanum sunt montes ut mons Ethna, qui ardere scribuntur. in qua patria iuxta Oceanum sunt montes excelsi qui appellantur Praxe. cuius patriae ad frontem, multis miliaribus spatiis, id est litus maris magni, ponitur patria quae dicitur
Mauritania Tingitana.

[III. 11.] Item iuxta litus maris magni ponitur praedicta Mauritania Gaditana, quae litus maris magni confinalis existit praelatae Mauritaniae Tingitanae. quae Gaditana patria supra dicta barbaro modo Abrida dicitur. ubi gens Wandalorum a Belisario devicta in Africa fugit et nusquam comparuit, quam patriam ego secundum multotiens dictum Castorium designavi. in qua Mauritania Gaditana plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Pareatina, quae litus maris magni ponitur prope praedictum fluvium Malba non longe a Portu Sigense. item civitas

Tingi colonia
Zili
Tabernis
Lix colonia
Frigidis
Banasa
Gigantes
Oppido novo
Tremulas
Septem fratres
Tamasida
Sala
Gentiano
Explorazio
Boballica
Bobiscianis
Aquis Daticis
Baba
Tocolosion
Bolubili
Boniuricis
Gudda
Bati
Argenti
Barsuuli
Sidilium
Egelin
Lampica
Fons asper
Nabia
Maura
Getuli
Selitha
Getulisofi
Getulidare
Turris Buconis
Paurisi
Perora.

Quae superius dicta Mauritania Gaditana, quae et barbaro modo Abrida dicitur, coniungitur cum freto qui dicitur Septegaditano, qui dividit Mauritaniam ab Hispania, id est Africanam provinciam ab Europa. per quam Gaditanam patriam transeunt plurima ilumina, inter cetera quae dicuntur, id est

Subulcus
Ubus
Salensis.

Nullus vero aestimet eo quod non multae patriae dictae sunt in portione Cham, quia minus ei evenisset terrae quam Sem et Iaphet ; nisi dum caumosa et arida existunt loca quae habitant homines, et dum spatiosissimae existunt patriae, ideo sic breviter designare volumus. Designatas nobis patrias Africae reperies XIII, regionem I, insulas IIII, civitates CCCCCLXXXIII, flumina XXXII, lacus III.

[III. 12.] Completur autem portio Cham, quam geometrici philosophi Africam appellaverunt, habens finem ad Orientem iuxta Oceanum praelatam Arabiam e regione maris Rubri et ex parte regionis Hebraeorum. deinde ad mare magnum finitur, ut dictum est, ipsa portio Cham a civitate quae dicitur Rinocuronon, quae pertinet ex patria Aegypti.

Ad partem vero meridianam habet ipsa portio Cham finem Oceanum qui tangit Aethiopiam Auxumitanam Candacissis Troglodytorum , Aethiopiam Garamantium, Aethiopiam Biboblatis, Mauritaniam Perosis et Mauritaniam Egel usque ad fretum quod multotiens diximus Septemgaditanum.

Ad partem septentrionalem habet ipsa portio Cham finem maris magni, quod iuxta litora iiavigatur per totum Aegyptum et Mauritaniam Cyrenensem et Mauritaniam Tingitanam et Mauritaniam Gaditanam usque saepius nominatum fretum Septemgaditanum.

Ad occasum enim habet ipsa portio Cham finem praefatum quod praediximus fretum Septemgaditanum, qui currit de mari magno Gallico, quod alii Valeriaco Spaniae appellant, mergens in Oceano spatiosissimo. qui fretus super scriptus Septemgaditanus dividit, ut diximus, inter Mauritaniam et Ispaniam. nam nullo modo ab antiquis quidem dictum alibi reperimus quod hoc mare magnum nostrum per semet ipsum apud humanis in Oceano optutibus non societur nisi tantummodo in hoc, quod superius diximus loco, qui fretus dicitur Septemgaditanus.